مقدمه

تکنولوژی همیشه یک محرک خوب برای بخش آموزش بوده است. از زمان معرفی انتشارات چاپی تا یادگیری آنلاین، تکنولوژی همیشه  نقش قابل توجهی بر چگونگی یادگیری ما داشته است. همچنان، در حرکت به سوی آینده، واضح است که روندهای اخیر تکنولوژی آموزشی به شیوه های مختلف چشم انداز آموزش را شکل می دهد.

در این مقاله، نویسندگان برخی روندهای نوظهور در تکنولوژی آموزشی را مورد بررسی قرار داده اند. انتظار می روند که این روندها آموزش را در سال 2023 تحت تأثیر قرار دهند. همچنین در مورد ظهور هوش مصنوعی، استفاده فزاینده از منابع دیجیتال و اثرگذاری تکنولوژی بر چگونگی یادگیری ما بحث نموده اند.

10 روند نوظهور در تکنولوژی آموزشی در سال 2023

تکنولوژی آموزشی نحوه تعامل فراگیران، اساتید و تمام مؤسسه های آموزشی با یکدیگر را تغییر می دهد. در سال های پیش رو، روندهای قدرتمندتر و مفیدتری در فضای تکنولوژی آموزشی ظهور خواهند کرد که باعث ایجاد محیط های یادگیری مفهومی تر و اثربخش تر خواهند شد.

یادگیری با موبایل و سامانه های محتوای الکترونیکی

سامانه های یادگیری الکترونیکی پس از پاندمی کووید-19 محبوبیت بیشتری پیدا کردند. این سامانه ها دسترسی فراگیران را به محتوای آموزشی باکیفیت و همچنین اساتید از هر سوی دنیا فراهم نمودند. همچنین سامانه های محتوای الکترونیکی منابع یادگیری بسیاری برای فراگیران و همچنین اساتید آن ها ارائه دادند. با رشد محبوبیت سامانه های محتوای الکترونیکی، بدون شک اثر آن ها بر چگونگی یادگیری و تعامل افراد با محتوای الکترونیکی افزایش خواهد داشت.

محیط های یادگیری مبتنی بر هوش مصنوعی

استفاده روزافزون از تکنولوژی های مبتنی بر هوش مصنوعی، مانند تشخیص چهره، پردازش زبان طبیعی و یادگیری ماشین در کلاس های درس، باعث سهولت و جذابیت بیشتر یادگیری می شوند. درضمن، محیط های یادگیری مبتنی بر هوش مصنوعی امکان ایجاد یادگیری شخصی سازی شده را برای فراگیران فراهم می آورند و مدرسان را قادر به ارائه درس بر اساس نیازهای فراگیران نمی نمایند.

از این رو، به جرأت می توان گفت که هوش مصنوعی به سرعت درحال ادغام در ابزارهای آموزشی است و اثرات آن در سال های پیش رو محسوس خواهد بود.

واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR)

AR و VR، فارغ از محیط، به ایجاد تجربیات فراگیر و جذاب کمک می کنند و به عنوان ابزاری برای یادگیری تجربی و فراگیر مورد استفاده قرار می گیرند. این امر به فراگیران این اجازه را می دهد که به کشف دنیاهای مجازی، انجام تکالیف و فعالیت در شبیه سازی هایی بپردازند که متناسب با نیازهای فردی آن ها است. هرچه این دو تکنولوژی رواج بیشتری پیدا کند، اثر آن بر آموزش غیرقابل چشم پوشی خواهد شد.

بازی سازی آموزشی

بازی سازی آموزشی روندی است که هم اینک نیز در بسیاری از مؤسسات آموزشی قابل مشاهده است. هدف اولیه استفاده از عناصر طراحی بازی در یک ساختار آموزشی این است که یادگیری را جذاب تر و سرگرم کننده تر کند.

مثال هایی از بازی سازی در ساختار آموزش شامل کسب امتیازهای مجازی برای انجام تکالیف، تابلوی رتبه بندی مجازی برای رقابت با همتایان است. با تبدیل یادگیری به یک تجربه تعاملی و جذاب، فراگیران قادر به کسب اطلاعات بیشتر و ایجاد مهارت به شیوه ای سرگرم کننده و جذاب خواهند بود.

تکنولوژی های پوشیدنی

با گسترش و قابل سفارشی سازی شدن هرچه بیشتر تکنولوژی های پوشیدنی، اثر آن ها بر فضاهای یادگیری پربارتر خواهد شد. تکنولوژی پوشیدنی می تواند در پیگیری پیشرفت، ایجاد فیدبک عملکرد و ارائه راهنمای شخصی سازی شده لحظه ای مفید باشد.

علاوه بر آن، فراگیران می توانند از این طریق به سخنرانی های صوتی گوش بسپارند، یادآورهای کلاس را دریافت نمایند، یادداشت های صوتی و موارد بیشتری را با تکنولوژی های پوشیدنی همچون ساعت های هوشمند یا هدست های VR ایجاد نمایند.

این امر باعث اثربخشی بیشتر و دسترسی بهتر به یادگیری می شود و مدرسان و والدین نیز از آن بهره می برند.

ارزشیابی های خودکار

قدرت خودکار شدن در حوزه آموزش قابل درک نیست.  ابزارهای خودکار ارزشیابی به منظور ارزیابی پیشرفت فراگیران به میزان گسترده ای مورد استفاده قرار خواهند گرفت. این امر به مدرسان و مدیران دید بهتری از عملکرد فراگیر می دهد و مشخص می کند که فراگیر در چه زمینه هایی نیاز به بهبود دارد.

ابزارهای ارزشیابی خودکار همچنین می توانند داده های تحلیلی فراهم نمایند تا به فراگیران جهت شناسایی نقاط قوت و ضعف و کار بر روی آن ها کمک کند. علاوه بر آن، ابزارهای رتبه بندی خودکار به مدرسان این اجازه را می دهند که تکالیف را به دقت و سریع نمره دهی نمایند و زمان کمتری برای انجام این وظیفه صرف نمایند.

یادگیری تطبیقی

یادگیری تطبیقی یک روند نوظهور عمده در تکنولوژی آموزشی است که باعث می شود درس ها متناسب با نیاز فردی هر فراگیر ارائه شود.تعداد مؤسساتی که از این رویکرد مبتنی بر داده خلاقانه برای تسهیل تجربه یادگیری شخصی سازی شده استفاده می کنند، رو به افزایش است.

این امر موجب می شود که مدرسان نیازهای جمعیت متنوعی از فراگیران را درنظر بگیرند و نتیجه یادگیری دانشجویان را بهبود بخشند. همچنین به مدرسان جهت شخصی سازی کردن مسیرهای یادگیری فردی و سرعت یادگیری کمک می کنند.

محاسبات ابری

محاسبات ابری از ابزارهای مهم مدرسان است و به آن ها اجازه می دهد که به نحو مؤثری به داده ها دسترسی و آن ها را ذخیره نمایند. به فراگیران نیز این امکان را می دهد که به دلیل دسترسی آسان و بدون محدودیت مکانی به کتاب های ذخیره شده در ابر، هزینه کمتری صرف کتاب های گران قیمت نمایند.

محاسبات ابری، به عنوان یک روند نوظهور، تسهیلات احراز هویت قدرتمندی را جهت اطمینان از امنیت داده ها ارائه می دهد. همچنین همکاری میان فراگیر و مدرس را سهولت می بخشد.

شبکه های اجتماعی در یادگیری

شبکه های اجتماعی شیوه یادگیری را متأثر می سازد. این ابزار فرصت های جدیدی برای فراگیران جهت تماس با یکدیگر، دسترسی و به اشتراک گذاری دانش فراهم آورده است. شبکه های اجتماع اثر قابل توجهی بر نحوه تدریس مدرسان داشته است، چرا که ابزارهایی برای غنی و جذاب نمودن یادگیری را در اختیار آن ها قرار می دهد.

استفاده از شبکه های اجتماعی در آموزش هنوز در مراحل اولیه خود قرار دارد، اما اثر چشمگیری بر نحوه یادگیری ما خواهد گذاشت. در سال های پیش رو، شبکه اجتماعی به اثرگذاری شایان خود بر نحوه یادگیری و تدریس ادامه خواهد داد.

یادگیری مبتنی بر موبایل

گسترش محبوبیت ابزارهای موبایل با هدف آموزشی فراگیران را قادر نموده است که فارغ از مکانی که هستند، درحال یادگیری بمانند. به همین دلیل است که امروزه محتواهای آموزشی بیشتری برای یادگیرندگان با موبایل اختصاص داده شده است.

ابزارهای قابل حمل مثل تلفن های همراه و تبلت جایگزین ابزارهای یادگیری سنتی شده اند، زیرا با راه حل یادگیری الکترونیکی مبتنی بر موبایل، یادگیری هرگز متوقف نخواهد شد.

سخن پایانی

روندهای تکنولوژی آموزشی در دهه اخیر راه طولانی ای سپری کرده است و اثرات آن بر کلاس های درس، برنامه درسی و شیوه های یاددهی به طور چشمگیری در حال افزایش است. در سال 2023 این روندها حتی اثرات بیشتری بر چشم انداز آموزشی داشت و طلوع عصر جدیدی از نوآوری بود که باعث بهبود یاددهی و یادگیری شد.

به طور کلی، تکنولوژی آمده است که بماند و قرار است یک جزء مهم از کلاس های درس در آینده بشود.

مترجم: دکتر مریم سلیمانی موحد، عضو هیات علمی مرکز مطالعات و توسعه آموزش پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران

منبع ترجمه